1978/1979

Trzecia polska wyprawa do Oazy Bungera 1978/1979

Okres pomiędzy 1977 a 1979 był szczególny dla polskich badań polarnych. W roku 1977 na Szetlandach Południowych powstała Polska Stacja Antarktyczna im. Henryka Arctowskiego. Rok później wyremontowano Polską Stację Polarną Hornsund na Spitsbergenie, która od tego momentu pracuje nieprzerwanie. W tym samym roku zorganizowano trzecią polską wyprawę antarktyczną do Oazy Bungera.

Wyprawa wyruszyła z Gdyni 19 listopada 1978. Tym razem podróż odbywała się na polskim statku MS Zawichost. Uczestnikami ekspedycji było aż czternaście osób – zarówno naukowców, jak i pracowników technicznych: Wojciech Krzemiński (kierownik wyprawy, geofizyk), Gabriel Wójcik (zastępca kierownika, klimatolog), Zbigniew Battke (aerofotogrametra), Edward Wiśniewski (geomorfolog) oraz geodeci: Jan Cisak, Seweryn Mroczek i Andrzej Pachuta. Natomiast grupę techniczną stanowili: Zbigniew Kowalewski (zastępca kierownika do spraw technicznych), Janusz Gumiński (radiotelegrafista), Bronisław Świetlicki (lekarz), Czesław Opoka (pilot) oraz trzech mechaników lotniczych: Janusz Mazur, Zdzisław Stochniał i Maciej Tałałas.

Z początku w wyprawie brał udział drugi pilot Stefan Krupski, ale ze względów zdrowotnych musiał wrócić do Polski. Tym samym statkiem płynęło jeszcze dwóch polskich biologów, którzy mieli prowadzić całoroczne badania na stacji Mirnyj.

30 grudnia 1978 roku MS Zawichost stanął burtą do lodów szóstego kontynentu. Był to pierwszy statek pod polską banderą, który dopłynął do Antarktydy. Wyprawa była bardzo dobrze wyposażona, również w dwa helikoptery Mi-2.

Pomiędzy 18 a 21 stycznia 1979 uczestnicy polskiej wyprawy wraz z ładunkiem dotarli do Polskiej Stacji Antarktycznej im. A.B. Dobrowolskiego, a ich celem było poznanie dynamiki strefy granicznej między lodowcami a powierzchnią Oazy. Prowadzono obserwacje geodezyjne, fotogrametryczne, glacjologiczne, geomorfologiczne, meteorologiczne i hydrologiczne. Przeprowadzono wstępne rozpoznanie geologiczne, a lekarz wyprawy prowadził badania związane z fizjologią człowieka. Dodatkowym zadaniem było badanie możliwości technicznych wykorzystania helikopterów w warunkach antarktycznych.

21 lutego 1979 wyprawa opuściła Oazę Bungera. Była to największa polska ekspedycja w to miejsce. 17 marca 1979 wyprawa wyruszyła w drogę powrotną na statku MS Garnuszewski. Czas pomiędzy pobytem w Oazie a powrotem polarnicy spędzili na stacji Mirnyj.

Niestety ze względu na trudną sytuację gospodarczą Polski oraz warunki geopolityczne nie udało się kontynuować badań w Oazie Bungera aż do 2021 roku.

Pomiary kartograficzne prowadzone podczas wyprawy 1978/1979. Oaza Bungera, Antarktyda Wschodnia. Od lewej stoją: Seweryn Mroczek i Jan Cisak (autor: Zbigniew Battke).
Helikopter Mi-2 Polskiej Akademii Nauk był wykorzystywany do transportu naukowców podczas prac terenowych w Oazie Bungera, Antarktyda Wschodnia. Od lewej: Czesław Opoka (pilot), Seweryn Mroczek (geodeta), Zdzisław Stochniał (mechanik), Jan Cisak (geodeta). Rok 1979 (autor: Zbigniew Battke).
W trakcie pomiarów glacjologicznych i geomorfologicznych uczestnicy wyprawy nocowali w namiotach kilka kilometrów od Stacji Dobrowolskiego. Lato 1979, Oaza Bungera, Antarktyda Wschodnia (autor: Andrzej Pachuta).